Bursitis olecrani: Pijn en zwelling aan de elleboog 

Een plots gezwollen elleboog die pijnlijk of warm aanvoelt? Of juist een geleidelijk opkomende zwelling na herhaald leunen of stoten? Dan is de kans groot dat u te maken heeft met bursitis olecrani – een irritatie of ontsteking van de slijmbeurs op het puntje van de elleboog.

Hoewel de zwelling vaak opvalt, is de oorzaak minder zichtbaar: een overbelaste of geïrriteerde slijmbeurs, die zich vult met vocht. Het goede nieuws: in de meeste gevallen is deze aandoening goed te behandelen met de juiste begeleiding, rust en beweging.

Wat is bursitis olecrani?

Op het puntje van de elleboog ligt een kleine slijmbeurs (bursa olecrani). Deze bursa werkt als een soort stootkussentje tussen het bot en de huid – vooral bij steunen op de elleboog. Bij irritatie of overbelasting kan de slijmbeurs zich vullen met extra vocht, wat leidt tot:

  • Zwelling

  • Pijn

  • Warmte

  • Beperkte bewegingsvrijheid

In sommige gevallen is er sprake van een infectie van de slijmbeurs (septische bursitis), wat medische behandeling vereist. In andere gevallen gaat het om een mechanisch of aseptisch probleem, waarbij fysiotherapie een belangrijke rol speelt.

Hoe ontstaat het?

De oorzaken van bursitis olecrani zijn verschillend, maar vaak ligt een combinatie van factoren ten grondslag:

  • Langdurig steunen op de elleboog, bijvoorbeeld op een bureau of tijdens werk

  • Een directe stoot of val op de elleboog

  • Herhaalde microtrauma’s bij werkzaamheden met druk of wrijving

  • Infectie via een wondje of schaafplek op de elleboog

  • Andere ontstekingsaandoeningen zoals jicht of reumatoïde artritis

Bij mensen die veel knielen of met de ellebogen leunen (monteurs, metselaars, studenten) komt bursitis olecrani relatief vaak voor.

Wat merkt u van bursitis olecrani?

De klachten zijn meestal goed herkenbaar:

  • Zichtbare zwelling op het puntje van de elleboog

  • Drukpijn bij steunen of aanraken

  • Warmte of roodheid van de huid

  • Bewegingsbeperking door ongemak of pijn

  • In zeldzame gevallen: koorts of algeheel ziek gevoel (bij infectie)

Bij een infectieuze bursitis is snelle medische behandeling nodig. Bij een niet-infectieuze bursitis is fysiotherapeutische begeleiding vaak effectief.

Fysiotherapie bij bursitis olecrani: gericht op herstel en voorkomen

Bij een niet-infectieuze bursitis (zonder bacteriële infectie) kan de fysiotherapeut helpen om de irritatie te verminderen, de zwelling te laten afnemen en herhaling te voorkomen. De behandeling bestaat vaak uit:

  • Voorlichting en advies: hoe voorkomt u druk op de elleboog?

  • Aanpassen van werkhouding of ergonomie

  • Mobiliserende oefeningen als de elleboog beperkt is in beweging

  • Spierversterking rond schouder en arm om druk op het ellebooggewricht te verminderen

  • Eventueel gebruik van elleboogbescherming of kussen bij werk of rust

Bij hardnekkige klachten kan een arts medicatie of een punctie overwegen. Fysiotherapie blijft belangrijk om herstel te ondersteunen en terugkeer te voorkomen.

Wat kunt u zelf doen?

  • Vermijd druk op de elleboog – leg een kussen onder de arm bij bureauwerk

  • Koel eventueel de zwelling met een icepack (max. 15 min)

  • Bescherm de elleboog met een zachte bandage of elleboogbeschermer

  • Voorkom herhaald leunen of stoten

  • Beweeg de arm licht om stijfheid te voorkomen, maar zonder belasting

  • Raadpleeg een arts bij: koorts, roodheid, ernstige pijn of pusvorming

Wanneer is medisch ingrijpen nodig?

Bij tekenen van een infectie (rood, warm, pijnlijk, koorts) is medisch ingrijpen noodzakelijk. De arts kan dan antibiotica voorschrijven of de slijmbeurs eventueel puncteren. In zeldzame gevallen wordt de slijmbeurs operatief verwijderd.

Bursitis olecrani is vaak goed behandelbaar – mits tijdig herkend en aangepakt. Door druk te verminderen, de belasting te doseren en beweging te stimuleren, herstelt de slijmbeurs meestal zonder blijvende schade.

Fysiotherapie helpt u pijnvrij te bewegen en herhaling te voorkomen.